De eieren van Rondeel liggen sinds kort in een nieuwe verpakking bij Albert Heijn. De bijzondere ronde vorm is gebleven, maar de CO2-uitstoot tijdens de productie ligt 90 procent lager dan de reguliere eierdoosjes. Het geheim zit in de grondstof en in de productiemethode van leverancier PaperFoam.
EVMI achtergrond & analyse – Verduurzaming voeding
Foto: Rondeel BV - Rondeel verpakt sinds kort zijn eieren in PaperFoam verpakkingen van aardappelzetmeel. De kenmerkende ronde vorm is met spuitgieten prima te realiseren.
“Wij willen op een maatschappelijk verantwoorde manier eieren produceren”, zegt directeur Ruud Zanders van Rondeel. “Dat betekent dat onze leghennen in alle vrijheid hun kostje bij elkaar kunnen scharrelen en dat we de milieudruk van onze stallen tot een minimum proberen te beperken.”
Zanders laat op zijn kantoor zien dat het bedrijf daar goed in slaagt. Aan de muur prijkt het certificaat van het Milieukeur en schitteren de drie sterren van Beter Leven, de maximale dierenwelzijnscore van de Dierenbescherming. “Tegelijkertijd zijn we een commercieel bedrijf. Onze financiële gezondheid is dus net zo belangrijk als dierenwelzijn en milieu.”
Uithangbord
Het terugdringen van de milieudruk gaat voor Rondeel verder dan de stal zelf. “Ook daarbuiten willen we duurzaam werken”, aldus Zanders. “Dat betekent dat we stevige eisen stellen aan onze verpakking. Niet alleen omdat je daarmee een flinke duurzaamheidswinst kunt behalen, maar ook omdat het een belangrijk uithangbord richting consumenten is. Op die manier kun je je streven naar duurzaamheid heel tastbaar maken.”
Opvallende verpakking
Vier jaar geleden, bij de start van Rondeel, koos Zanders voor een opvallende verpakking voor zijn eieren. “Een supermarktklant bepaalt in gemiddeld twee seconden welke eieren hij koopt. Wil je als nieuwkomer aandacht krijgen, moet je dus wel opvallen. Ons ronde doosje met zeven eieren valt enorm op tussen alle standaard-verpakkingen voor zes of tien eieren.” Zanders stelde destijds de eis dat de nieuwe verpakking minimaal net zo duurzaam moest zijn als de reguliere eierdoosjes van papierpulp. “We kwamen toen uit bij een producent in Sri Lanka die de doosjes van kokosvezels kon maken. Blonk Milieuadvies rekende uit dat de CO2- footprint van deze doosjes iets lager was dan de reguliere eierdoosjes van papierpulp.”
Duurzaamheidswinst
Na verloop van tijd begon Zanders zich af te vragen of er niet meer duurzaamheidswinst viel te behalen met zijn verpakkingen. “Ondanks de gunstige CO2-analyse, blijft de uitstoot tijdens het 14.000 kilometer lange zeetransport natuurlijk enorm en dat past niet in ons concept. We zijn gaan kijken of we dichter bij huis duurzamere oplossingen konden vinden die qua kosten de huidige verpakking niet teveel ontlopen. Natuurlijk wilden we ook de unieke vorm van onze verpakking behouden. Uiteindelijk kwamen we in Barneveld terecht, thuisbasis van verpakkingsproducent PaperFoam.”
Tien keer minder CO2
PaperFoam produceert verpakkingen op basis van aardappelzetmeel. Directeur Mark Geerts deelt met Ruud Zanders de gedrevenheid om zo duurzaam mogelijk te werken. “We ontkomen er niet aan dat we onze ecologische voetafdruk moeten verkleinen”, vertelt Geerts. “Gelukkig wordt deze gedachte door steeds meer mensen gedeeld en ik verwacht dat het niet lang meer duurt voordat duurzaam werken de norm wordt. Maar ook hier moet de schoorsteen roken en dus proberen we altijd de balans te vinden tussen kostprijs en milieubelasting.”
PaperFoam gebruikt aardappelzetmeel als grondstof voor de producten. Dit zetmeel wordt, samen met vezels en een hulpstof via een energiezuinig productieproces verwerkt tot verpakkingen. Op die manier weet PaperFoam de CO2-uitstoot tijdens de productie flink terug te dringen. Geerts laat de berekeningen van de Universiteit Utrecht zien. “Bij de productie van een standaard- eierdoosje voor zes eieren komt 32 gram CO2 vrij. Bij onze verpakking is dat 3,2 gram CO2. Tien keer minder dus. Eigenlijk zijn de cijfers nog rooskleuriger, want in onze verpakking worden zeven eieren verpakt.”
Lichtere verpakking
Ook in de rest van de levenscyclus van de verpakking wint de verpakking van Paper- Foam het van zijn pulp-concurrent. Geerts: “Onze doosjes zijn geschuimd. Dat maakt ze ongeveer 25 procent lichter dan de reguliere eierdoosjes. Dat scheelt weer CO2-uitstoot tijdens het transport. Bovendien kunnen de Rondeel-verpakkingen na gebruik in de GFT-bak terwijl de pulp-verpakkingen met het oud papier moeten worden verwerkt. Dat kost veel energie en zorgt dus voor een grote CO2-uitstoot. Tijdens de gehele cyclus, van aardappelteelt tot en met recycling, verbruikt een Rondeel-verpakking 41 gram CO2 terwijl de pulp-verpakking in totaal 75 gram CO2 verbruikt.”
Probleemloos
De ervaringen van Zanders met de nieuwe verpakking zijn positief. “Op ons pakstation traden bij de kokosverpakkingen nog wel eens storingen op. De machines konden niet overweg met de kleine variaties in de verpakkingen. Elke PaperFoam-verpakking heeft exact dezelfde vorm. De machines lopen nu probleemloos. Tijdens de distributie gedraagt de nieuwe verpakking zich net zo probleemloos als de kokosverpakking.”
Kosten
Een belangrijke afzetmarkt voor PaperFoam zijn de verpakkingen voor luxe-goederen als cosmetica en consumentenelektronica. Ook farmaceutische producten worden vaak met PaperFoam-producten verpakt. Stuk voor stuk producten waarbij de kostprijs van de verpakking niet het grootste issue is. Voor eierproducenten als Rondeel is een lage kostprijs echter zeer belangrijk.
“Om concurrerend te kunnen werken, moeten onze verpakkingskosten niet heel hoog liggen”, stelt Zanders. “Vergeleken met onze vorige verpakking, ligt de prijs van PaperFoam op dit moment maar een fractie hoger. Ten opzichte van de pulp-verpakking valt PaperFoam wel wat duurder uit. Enerzijds kunnen we niet om de verpakking van PaperFoam heen omdat we duurzaamheid hoog in het vaandel hebben. Anderzijds zien we onze verpakking ook als één van onze belangrijkste marketingmiddelen. Een opvallende verpakking die geheel in lijn is met ons concept mag echt wel een klein beetje duurder zijn.”
Geerts rekent voor: “Het lagere gewicht van de verpakkingen zorgt voor een 25 procent lagere verpakkingenbelasting. Als je daarnaast de snellere handling rekent, compenseer je al een flink deel van de hogere kosten. Bovendien ben je heel flexibel in de vorm van je verpakking. Je kunt dus precies de verpakking maken die past bij je product én je doelgroep. In veel gevallen verdien je de wat hogere kosten dus dubbel en dwars terug doordat je product beter aansluit op je doelgroep.”
Toekomstplannen
Beiden hebben grote plannen voor de toekomst. Zanders heeft begin maart zijn derde vestiging geopend en voert al gesprekken in het buitenland over de export van zijn concept. Geerts werkt aan een nieuwe variant van zijn verpakkingen die beter tegen vocht kan. “We denken dat we de oplossing hebben gevonden en al dicht tegen de marktintroductie aan zitten. Nog eventjes en dan verwachten we dat onze milieuvriendelijke verpakkingen ook in andere afdelingen van de supermarkt tegen zullen komen.”
Tekst: Bert van Rees - Bureau Berdt