Auteur: Erik Kruisselbrink

Consumenten zien de meerwaarde van een houdbaarheidsindicator voor verse producten in een maaltijdbox. Dat blijkt uit een onderzoek dat Wageningen Food & Biobased Research (WFBR) uitvoerde onder bijna 1.500 klanten van HelloFresh in Nederland en Vlaanderen. 

WFBR voerde het onderzoek uit in samenwerking met HelloFresh en Keep-it, fabrikant van de slimme houdbaarheidsindicator.

De ‘slimme’ sensortechnologie van Keep-it meet de bewaartemperatuur waaronder een product vanaf productie wordt bewaard en geeft de resterende dagen houdbaarheid weer. Het stelt consumenten in staat om een product weg te gooien als het echt niet meer geschikt is voor consumptie. “De inzichten uit dit onderzoek dragen bij aan een discussie over het gebruik van slimme houdbaarheidsindicatoren op verpakkingen”, aldus onderzoekster Gertrude Zeinstra.

GertrudeZeinstra

De indicator gaat de nu gangbare houdbaarheidsaanduidingen voorlopig zeker nog niet vervangen. Volgens EU-wetgeving moet de datum van minimale houdbaarheid volgens strikte regels op de verpakking worden vermeld. Eerder onderzoek gaf aan dat consumenten de betekenis van de aanduiding ‘Bij voorkeur te gebruiken voor’ of ‘Ten minste houdbaar tot’ vaak verkeerd interpreteren. Het resultaat is dat consumenten producten - voor de zekerheid - te vroeg weggooien, terwijl deze nog steeds prima te consumeren zijn.

‘Ten minste houdbaar tot, wordt vaak verkeerd geinterpreteerd’

Een slimme houdbaarheidssensor kan consumenten helpen betere beslissingen te nemen, vervolgt Zeinstra. “Verschillende retailers in Noorwegen gebruiken de Keep-it-indicator al sinds 2013. We wilden weten of Nederlandse en Vlaamse consumenten er ook voor open zouden staan, hoe ze ermee zouden omgaan en of ze snappen hoe de indicator werkt.”

Er was tot nu toe - in ieder geval in de Benelux - nog nauwelijks onderzoek gedaan naar de inzet van een intelligente houdbaarheidsindicator voor versproducten.

Verse zalmverpakking

De onderzoekers voerden een pilot-experiment uit onder bijna 1.500 klanten van HelloFresh, in Nederland en Vlaanderen. Dat gebeurde in de tweede helft van 2020. Voor het onderzoek maakte HelloFresh gebruik van een voucher-regeling van Samen Tegen Voedselverspilling. WFBR voert deze regeling uit in opdracht van het Nederlandse Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Hello Fresh Indicator

De leden van de testgroep (421 huishoudens) kreeg hun maaltijdbox thuis met Keep-it indicator op de verse zalmverpakking. Ze ontvingen ook een flyer over de indicator en algemene informatie over de datummarkering. Op de verpakking stond ook de wettelijk verplichte uiterste houdbaarheidsdatum en er werd duidelijk vermeld dat deze datum leidend was.

De controlegroep (1.064 huishoudens) kreeg geen Keep-it-indicator op hun voorverpakte zalm: ze ontvingen een flyer met informatie over algemene datummarkering. Beide groepen beantwoordden via een online enquête vragen over hun percepties, ervaringen en verwachtingen met betrekking tot de indicator. De controlegroep zag een foto van de Keep-it indicator en een korte toelichting in de enquête. De onderzoekers vroegen ook naar de mogelijke meerwaarde van de indicator bij het voorkomen van voedselverspilling.

Positief

Over het algemeen waren beide groepen positief over de Keep-it-indicator. “Tussen 60 en 90 procent van de respondenten vond de indicator positief, betrouwbaar, nuttig en intuïtief, dat deze waarde toevoegde en niet verwarrend was”, licht Zeinstra toe. “De testgroep gaf voor de meeste aspecten van de indicator hogere scores dan de controlegroep, waarschijnlijk omdat ze de indicator in het echt hadden gezien. 86 procent van de deelnemers in de testgroep had de indicator ook daadwerkelijk gezien op de verpakking. Van die groep begreep de overgrote meerderheid wat de indicator aangaf.”

Minder voedselverspilling

De studie toont aan dat de indicator ook potentieel heeft om voedselverspilling te verminderen, concludeert Zeinstra. “76 procent gaf aan dat ze verwachten dat de indicator hen zou helpen minder voedsel te verspillen.”

’76 procent van de deelnemers verwacht dat de indicator helpt minder voedsel te verspillen’

De onderzoekers vroegen de deelnemers ook wat ze normaal gesproken, dus zonder een intelligente indicator, doen als de houdbaarheidsdatum van vlees, vis, zuivel of kant-en-klaarmaaltijden is overschreden. En ze vergeleken de antwoorden met antwoorden op de vraag wat ze zouden doen als een product voorbij de houdbaarheidsdatum was, maar volgens de indicator nog twee resterende dagen houdbaar. Het aantal deelnemers dat het product nog zou eten, nam toe van een kleine 2 procent zonder indicator tot 20 procent met indicator. “Met indicator gaven meer deelnemers aan eerst te ruiken en te kijken en minder deelnemers zouden het product onmiddellijk weggooien, licht Zeinstra toe. “Toekomstig onderzoek, over een langere periode en met meer en verschillende producten, zou meer inzicht kunnen geven in het potentieel van slimme sensortechnologie om voedselverspilling te verminderen.”

Altijd op de hoogte blijven?