Milieuorganisatie Natuur & Milieu ging langs bij de zes grootste supermarktketens van ons land en bij biowinkel EkoPlaza, om te kijken in hoeverre de retailers op schema zijn met het recyclebaar maken van hun verpakkingen.
Lidl en Albert Heijn scoren het best, EkoPlaza en Jumbo het slechtst, concludeert Natuur & Milieu. Huismerken zijn beter te recyclen dan A-merken, die over het algemeen rekening moeten houden met specificaties in verschillende landen. Met een heldere weggooi-instructie voor de consument lopen Jumbo en Albert Heijn voorop, terwijl die bij EkoPlaza en Lidl op het overgrote deel van de verpakkingen ontbreekt. In het Plastic Pact van 21 februari 2019 hebben alle zeven ketens zich verbonden om zoveel mogelijk 100% recyclebare verpakkingen te gebruiken. “Maar al deze mooie woorden ten spijt, moeten we concluderen dat supermarkten en producenten als het erop aankomt marketing en gebruikersgemak toch vóór duurzaamheid laten gaan,” zegt Jelmer Vierstra, programmamanager Circulaire Economie bij Natuur & Milieu.
‘Huismerken zijn beter te recyclen dan A-merken’
De onderzoekers kochten bij alle supermarktketens 57 producten, van tubes honing en bakjes champignons tot vers sinaasappelsap. De uitkomst viel tegen: bijna twee derde van de verpakkingen, 65%, bleek beperkt (52%) of niet (13%) recyclebaar. Maar tegelijk was het opvallend dat meer dan de helft van de verpakkingen die nu niet goed te recyclen is, dat met een of twee simpele aanpassingen in het ontwerp van de verpakking wél wordt. Zo zit bijvoorbeeld een papieren etiket, dat op plastic vastgelijmd zit, recycling in de weg. “Zo moeilijk is het dus niet’, aldus Vierstra, “als producenten en supermarkten een beetje beter hun best doen, levert dat een enorme verbetering op.”
Natuur & Milieu vindt daarnaast dat er meer aandacht moet zijn voor herbruikbare verpakkingen. “Uiteindelijk is een herbruikbare verpakking natuurlijk nog beter dan een wegwerpverpakking. Dus moedig consumenten dan ook aan om herbruikbare verpakkingen te kiezen. Geef korting aan de consument die kiest voor hervulbare sapflessen of herbruikbare groente en fruitzakjes,” besluit Vierstra.
Voor Ekoplaza moet het onderzoek van Natuur & Milieu een domper zijn. De ecologische supermarkt startte begin 2018 - naar eigen zeggen - met de eerste plasticvrije supermarkt ter wereld in Amsterdam.
Dit artikel verscheen eerder in Foodlog van november ‘21