BLOG | Op basis van onderzoek kan de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) niet met zekerheid zeggen dat rookaroma’s veilig zijn. Rookaroma’s waren toegelaten voor een periode van 10 jaar, maar worden nu dus verboden.
Emmelie Jakobsen
Product Developer Smoke
Ruitenberg Ingredients
Tijdens onderzoek is gebleken dat twee componenten (benzene-1,2-diol en furan-2-(5H)-one) in rookaroma’s mogelijk genotoxisch zijn. Deze stoffen veroorzaken mogelijk schade aan het DNA wat tot gezondheidsproblemen als kanker kan leiden. Dat geldt ook voor de traditionele manier van roken, waarbij voedingsmiddelen aan natuurlijke rook worden blootgesteld. Ongefilterde rook bevat onder andere bovengenoemde stoffen en PAK’s, die kankerverwekkend kunnen zijn. Het roken van voedingsmiddelen wordt niet verboden, omdat het wordt gezien als traditie.
Bovendien is het aandeel schadelijke stoffen op het eindproduct lastig te meten. Rookaroma’s verbieden, terwijl deze minder schadelijke stoffen bevatten dan bij het traditioneel roken, blijft lastig uit te leggen, maar de EU is duidelijk. Voor producten die al lange tijd een rooksmaak hebben, zoals vlees en kaas, worden rookaroma’s verboden per 1 juli 2029. Voor producten die relatief nieuw zijn, zoals chips en vleesvervangers gaat het verbod per 1 juli 2026 in.
Alternatief
Daarmee ligt de uitdaging bij de voedingsindustrie om met een alternatief te komen. Overigens geldt dat het roken van een product, of het toevoegen van een rookaroma meer doet dan alleen de smaak beïnvloeden. Het geeft het product een bepaalde kleur mee, helpt bij de conservering en zorgt voor crosslinking bij bijvoorbeeld knakworsten en rookworsten. Een van onze oplossingsrichtingen is een vloeibaar gerookt ingrediënt, met dezelfde eigenschappen als rookaroma. Onzeker is nog of dit type ingrediënt ook in de toekomst gebruikt mag worden.
De PAK’s zitten onder de maximale toegestane levels, voor andere stoffen is nog niet bekend hoe de Europese Unie hierover zal oordelen. Wanneer men een nullevel wil hanteren, valt dit alternatief af. Voordat men daartoe overgaat, zal EFSA gerookte producten drie jaar lang monitoren, tot die tijd is dit ingrediënt bruikbaar.
Veelbelovend
Daarnaast zijn we bezig om met andere ingrediënten een rooksmaak te creëren. In eerste instantie focussen we ons daarbij op de smaak. Met dit onderzoek zijn we al ver gevorderd, de resultaten zijn veelbelovend. Naast de smaak willen we ook de andere eigenschappen kunnen combineren in één product. Op dit moment doen we dat nog afzonderlijk voor bijvoorbeeld de kleur en conservering. We werken met leveranciers en klanten samen om dit voor elkaar te krijgen. Overigens merk je dat gebruikers verschillend op het aangekondigde verbod reageren. Producenten binnen de Benelux zijn vooruitstrevend bezig, en dat geldt in het bijzonder voor snackproducenten, die zelfs al voor het verbod op zoek gingen naar alternatieven. In de vleessector wacht men tot dusver af, in de hoop dat er binnen vier jaar een een-op-een-alternatief zal worden gevonden. Bij Ruitenberg werken we hier in ieder geval hard aan. Tot die tijd staan we klanten bij met eerlijk advies over hoe ze hun producten nu al op smaak en kleur kunnen brengen.