Albert Heijn kwam vorige week met een nieuwe dienst waarmee klanten precies kunnen zien waar de sinaasappelen in hun sap vandaan komen. De blockchain die AH ervoor liet ontwikkelen moet de hele keten transparant maken voor de consument. Maar onderzoek van Trouw laat zien dat echte transparantie nog ver te zoeken is. De krant vond een sinaasappelplantage waar plukkers onder zeer slechte omstandigheden leefden, terwijl daar niets van in de AH-app te zien was.
Misstanden sinaasappelmarkt
Albert Heijn koopt de sinaasappelen bij Louis Dreyfus Company (LDC), een van de grote sinaasappelproducenten in Brazilië. In de afgelopen jaren zijn veel grote spelers in de Braziliaanse markt beboet vanwege veiligheidskwesties of onderbetaling, zo ook Louis Dreyfus. In 2016 schikten het bedrijf en twee (zogenaamde) concurrenten in een grote kartelzaak; jarenlang hadden ze ten koste van hun boeren de prijzen voor sinaasappels gedrukt.
Vorige week oordeelde een Braziliaanse rechter dat Louis Dreyfus in totaal €143.000 moet betalen aan 34 voormalige werknemers van een van de plantages waar, volgens Albert Heijns eigen app, sinaasappelen voor AH-sap vandaan komen. Zij moesten overnachten in oude kippenhokken zonder bedden en kregen minder betaald dan was beloofd. Informatie over arbeidsomstandigheden wordt echter niet aan Albert Heijns blockchain toegevoegd, en dus was hiervan in hun ‘transparante’ app niets te zien.
Eerste stap voor Albert Heijn
Het initiatief Fairfood, dat eerder al koffie en kokosnoot op de blockchain zette, is positief over de stappen van Albert Heijn. Toch reageerde Fairfood meteen sceptisch over de daadwerkelijke transparantie van de sinaasappelblockchain. “Informatie op de blockchain zetten heeft pas meerwaarde als alle betrokken partijen kunnen bevestigen dat er niemand uitgeperst is,” concludeert Fairfood.
Het initiatief van Albert Heijn is een goed begin om de keten inzichtelijk te maken, maar ze zijn er dus nog niet. Zonder cruciale, betrouwbare informatie over de werkomstandigheden van boeren en plukkers weet de consument nog steeds niet of zijn etenswaren op een eerlijke manier worden geproduceerd. Het is nog steeds aan journalisten om de waarheid achter de marketingfoto’s van glimlachende boeren te laten zien.