
In Nederland hebben vrijwel alle supermarkten eiwitdoelen om de balans naar plantaardig te verschuiven, maar over de grens in Duitsland, lijken nog aan het begin van de eiwittransitie te staan. Dit blijkt uit de Superlijst Milieu Duitsland van Stichting Questionmark. In het rapport geeft Questionmark gepast advies aan elk van de meegewerkte supermarkten.
Lidl de enige met eiwitdoelen
De aanbiedingen van de Duitse ketens worden nog gedomineerd door vleesproducten, zegt Questionmark. Ook in de verkoopstrategie zijn plantaardige alternatieven niet prominent aanwezig.
Van Lidl, Kaufland, Aldi Süd, Rewe, Edeka en Aldi Nord is er slechts één met doelstellingen. Alleen Lidl streeft naar een eiwitverhouding van 60 procent plantaardig en 40 procent dierlijk in 2050. Aldi Süd en Kaufland rapporteren wel de eiwitverhoudingen, maar hebben hier nog geen doelen aan verbonden. Bij Lidl Duitsland bestaat de eiwitverkoop nu voor 11,6 procent uit plantaardig en bij Kaufland bestaat 8 procent van de ‘eiwitbronnen’ uit plantaardig (tofu, vleesvervangers, noten). In Nederlandse supermarkten ligt de gemiddelde plantaardige eiwitverkoop op 41,6 procent. Stichting Questionmark vindt daarom dat Duitse supermarkten meer initiatieven moeten nemen.
Questionmark: Aldi Nord scoort het allerlaagst
Aldi Nord scoort het laagst en Lidl het hoogst op gebied van het nemen van verantwoordelijkheid op gebied van duurzaamheid. Alle supermarkten behalve Aldi Nord hebben zich publiekelijk gecommitteerd aan soja zonder ontbossing en conversie in 2025.
Vleespromotie en te grote porties
Questionmark signaleert dat Duitse supermarkten nog veel aandacht besteden aan dierlijke eiwitten. Zo gaat het bij 92 procent van alle aanbiedingen op eiwitproducten om dierlijke voedingsmiddelen, zoals vlees, vis, zuivel en eieren. De overige 8 procent zijn plantaardige
eiwitten, zoals peulvruchten, noten en plantaardige vlees- en zuivelalternatieven. Alle supermarkten promoten gemiddeld tussen 91 en 93 procent dierlijke eiwitten in hun wekelijkse folders. In die van Aldi Süd week 39 was dit zelfs 98 procent. Ter vergelijking: in Nederland is dit 81 procent.
Ook de portiegroottes zijn een punt van aandacht, stelt Questionmark. 71 procent van de vleesverpakkingen bevat grote porties (meer dan 100 gram per product zoals schnitzel of burger). Ook extra grote verpakkingen (meer dan 150 gram) zijn veel vertegenwoordigd in Duitsland. 81 procent van het assortiment van Aldi Nord is extra groot. Bij Rewe is dat 52 procent.
Duitsland grootste plantaardige markt, maar vleesmarkt blijft kampioen
Hoewel Duitse supermarkten nog stappen kunnen ondernemen, is de Duitse plantaardige markt de grootste van Europa, met een omzet van € 2,2 miljard. Met name plantaardige dranken zijn populair in Duitsland. Hoewel deze markt groeit, blijft het echter een niche: de waarde van de vleesmarkt in Duitsland wordt zo’n tachtig keer groter geschat dan die van vleesvervangers.
Opstellen van de lijst
Partners uit het maatschappelijk middenveld, leden van de wetenschappelijke raad van Questionmark, medewerkers bij het Federaal Milieuagentschap (Umweltbundesamt) en de betrokken supermarkten hebben meegeholpen aan de lijst.
Charlotte Linnebank, algemeen directeur bij Questionmark: “Dankzij hun inbreng konden we de nulmeting presenteren, gebaseerd op de beknopte, op feiten van de manier waarop Duitse supermarkten duurzame landbouw en milieuverantwoorde consumptie ondersteunen samen met op maat gemaakte aanbevelingen voor verbeteringen.”