Het Europees Hof in Luxemburg velde een negatief oordeel over het Nederlandse natuurvergunningenbeleid. Het voldoet op belangrijke punten niet aan de Europese Habitatrichtlijn.
Dick Veerman - Foodlog
Volgens de milieuorganisaties die de zaak aanhangig maakten, betekent de uitspraak dat grote aantallen natuurvergunningen voor de uitbreiding van bedrijven die sinds 2015 zijn verleend als illegaal moeten worden beschouwd. Bedrijfsuitbreidingen van veehouderijen, diverse kolencentrales en biomassa-installaties zouden daarom op het spel kunnen komen te staan. Ook het tracébesluit voor de uitbreiding van de Ring Utrecht (A27) lijkt onwettig. De uitspraak van de hoogste Europese rechter is hier te lezen. Tegen de uitspraak is geen beroep meer mogelijk.
Overwinning voor de natuur
In essentie zegt het Europees Hof dat de Nederlandse overheid ten onrechte heeft besloten bemesten en beweiden buiten het vergunningenbeleid te plaatsen. Dat oordeel haalt feitelijk een streep door het natuurvergunningenbeleid dat Den Haag en de provincies hanteren voor veehouderijbedrijven. Het tweede belangrijke punt is het anticiperen op toekomstige natuurherstelmaatregelen. Dat is een belangrijke basis in het Nederlandse vergunningenbeleid. Boeren mogen een voorschot nemen op een situatie die mogelijk nooit gerealiseerd wordt. Niettemin wordt hun nieuwe bedrijf door de vergunning wel gebouwd of uitgebreid; als de beoogde hersteleffecten uitblijven, is het nieuwe bedrijf al lang gevestigd en staat het in zijn recht om te worden voortgezet. Dat accepteert het Hof niet.
Drie kleine milieuorganisaties vochten het Programma Aanpak Stikstof (PAS) van de Nederlandse overheid aan. Namens de milieuorganisaties reageert Johan Vollenbroek, voorzitter van Mobilisation for the Environment, verheugd: "Dit is een enorme overwinning voor de natuur. Net als met de Urgenda-uitspraak geldt ook hier: de overheid moet zorgen dat eerder gedane beloftes nagekomen worden."
Terug naar de tekentafel
Jurist Valentijn Wösten, raadsman coöperatie Mobilisation for the Environment en vereniging Leefmilieu, zegt: "Onze leefomgeving, natuurgebieden en biodiversiteit gaan ten onder aan het huidige beleid, en het Europese Hof bevestigt nu dat het beleid niet klopt. De Raad van State kan nu aan de slag met de vele honderden wachtende rechtszaken en die vergunningen ongeldig verklaren. De ministers van LNV en I&M moeten als de wiedeweerga terug naar de tekentafel. Het PAS is als een pleister plakken op een patiënt die aan het infuus ligt. Het helpt geen zier. Rigoureuzere maatregelen zijn nu nodig van de regering waaronder een krimp van de Nederlandse veestapel. Wat nu met het PAS gebeurt, is als dweilen met de kraan open." Over het voorschot dat het beleid maakt over te verwachten natuurwinst zegt Wösten: "De regering wist dat al lang en moet daarom onheus gedrag worden verweten".