Producenten aan de slag met een verbeterde productsamenstelling

22 mei 2023 Redactie Food Pixabay

Tijdens de inspiratiesessie van de Nationale Aanpak Productverbetering (NAPV) op 9 mei werd een vijftigtal praktijkdeskundigen door experts van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), RIVM en het Voedingscentrum bijgepraat over de ontwikkelingen. Daarnaast deelden het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC), Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), Wageningen University and Research (WUR), Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) en Foodvalley NL initiatieven die bijdragen aan een verbeterde productsamenstelling. 

Sander Baljé, MT-lid bij de directie Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie van het ministerie van VWS: “Elke stap telt, het gaat steeds een stapje beter en het wordt steeds een stapje leuker.” Baljé kijkt uit naar het eerste evaluatie- en monitoringsmoment, waarvoor WUR en RIVM onderzoek uitvoeren. “Voor het eerste evaluatiemoment wil ik jullie oproepen om mee te doen met een online interview, want uw ervaringen zijn leerzaam voor iedereen.” Met deze studie wil het ministerie van VWS meer inzicht krijgen in de aanpak van herformulering en de manier waarop de NAPV daaraan bijdraagt. Daarbij is het ook bedoeld om inzicht te krijgen in knelpunten en wat er nodig is om deze weg te nemen. “Meld u dus aan bij Sanne Djojosoeparto van WUR via sanne.djojosoeparto@wur.nl.”

Afstemming van NAPV op Nutri-Score

Met het besluit van Staatssecretaris Maarten van Ooijen om Nutri-Score in te voeren, heeft het RIVM geanalyseerd hoe, waar mogelijk, de NAPV-grenswaarden afgestemd kunnen worden op de afkappunten van het algoritme achter de Nutri-Score. Dat betekent dat het voedselkeuzelogo ook een stimulerende werking voor productverbetering kan hebben. De publicatie van de bijgestelde NAPV-grenswaarden wordt eind juni verwacht. Eveline Martens van het RIVM licht de methodiek toe. Zo zal het natriumcriterium omgezet worden naar zout en een nieuwe manier van afronden worden gepresenteerd, conform Nutri-Score en de Europese leidraad. Grenswaarden kunnen naar boven of naar beneden bijgesteld worden, of gelijk blijven. In de meeste gevallen zal de verandering niet groter dan 5% zijn, enkele uitzonderingen daargelaten.

Communicatiemogelijkheden over kleine verbeterstappen

Maria van Delft van het ministerie van VWS kwam terug op de motie Van der Laan c.s., waarbij de regering wordt verzocht om samen met voedselproducenten alternatieven op te stellen binnen de kaders van de Europese regelgeving, zodat zij eerder en effectiever kunnen communiceren over productverbetering. Uit de verkenning bleek dat het niet altijd wenselijk is productverbetering te communiceren, bijvoorbeeld omdat de consument suikerverlaging zal interpreteren als ‘minder lekker’. Van Delft wijst op twee communicatiemogelijkheden. Enerzijds biedt het Nutri-Score-logo mogelijkheden, al zal dit niet dekkend zijn voor álle (kleinere) productverbeteringsstappen. Anderzijds is communicatie via een onafhankelijke externe partij, zoals een NGO of consumentenorganisatie, een optie.

Kant-en-klaarmaaltijden 

Eveline Martens gaf een update over de ontwikkeling van criteria voor kant-en-klaarmaaltijden. Het RIVM werkt een voorstel uit en heeft in samenwerking met het Voedingscentrum een eerste productgroepindeling gemaakt. Daarnaast is, mede op verzoek van stakeholders, zout geprioriteerd voor productverbetering. De vraag blijft in hoeverre deze criteria, naast toepassing voor supermarkten en groothandels, ook van toepassing zijn voor restaurantketens en cateraars. Dit wordt de komende tijd verder uitgewerkt.

Transparantie van de Levensmiddelendatabase

“Hoe kunnen we de transparantie van de Levensmiddelendatabase (LEDA) nog verder verbeteren?”, vraagt Wieke van der Vossen van het Voedingscentrum aan het publiek. Ze komt daarmee tegemoet aan een veelgehoorde wens onder producenten en branches om inzage te kunnen hebben in de data, met name etiketgegevens, van andere producten in dezelfde groep. Momenteel is dit niet mogelijk vanwege contractuele afspraken, terwijl voedingswaarden in feite al voor iedereen vindbaar zijn. Van der Vossen eindigt met de vraag om intern de discussie te starten over de transparantie van de data, “zodat we de NAPV-aanpak samen een stap verder kunnen brengen.” Vanuit het publiek werd daarop instemmend gereageerd.

Supermarkten herformuleren vleesvervangers 

Marc Wever van het CBL spreekt namens de supermarkten. Hij vertelt dat zij gezamenlijke NAPV-herformuleringspilots zijn gestart. Allereerst met de productgroep vleesvervangers, want supermarkten zien hier een toenemende consumentenvraag en juist een afnemende vraag naar vleesproducten. Daarmee zou het mooi zijn om er verbeterde plantaardige alternatieven tegenover te kunnen zetten. Wever geeft aan dat de supermarkten nadrukkelijk de A-merkfabrikanten opzoeken om een gelijk speelveld te waarborgen en te leren van én met elkaar. Naast vleesvervangers worden plantaardige dranken en ontbijtgranen onder de loep genomen.

Een snufje minder zout

Frank Janssen, manager bij het NBC, vertelt over hun samenwerking met NVB (industriële bakkers), NBOV (ambachtelijke bakkers) en NeBaFa (toeleveranciers bakkerijgrondstoffen) om het natriumgehalte in bakkerszout (uniform, gejodeerd zout in o.a. brood) te verlagen. Janssen liet zien hoe dit project via samenwerking met de hele keten tot stand is gekomen. Ook het ministerie van VWS en RIVM zijn betrokken. Hij hoopt in 2024 een nieuw Convenant Bakkerszout te sluiten, inclusief marktintroductie. Janssen tipt de aanwezigen: “voor dit soort processen moet je de keten in. Neem iedereen mee, zo bouw je een sterke coalitie.”

Een ander goed praktijkvoorbeeld werd gepresenteerd door Ariette Matser van WUR. Matser is projectleider van het SHIFT-SALT project, een publiek-private samenwerking die zich richt op natriumreductie in soepen en sauzen. Ingrediëntenleveranciers, producenten, een supermarkt en kennispartners werken samen aan o.a. het bieden van technische oplossingen en het ontwikkelen van gedragsstrategieën om consumenten te stimuleren voor minder zoute varianten te kiezen. Ook Ariette Matser benadrukt dat je voor deze uitdagingen de hele keten nodig hebt.

Community productverbetering

Als laatste presenteerden Judith van der Horst-Graat van Foodvalley NL en Imkje Tiesinga van FNLI een nieuwe community voor productverbetering: ‘Healthy Food – innovate for good’. In deze community helpen bedrijven en andere stakeholders elkaar van ambitie naar praktijk. Het doel is om gezamenlijk collectieve ecosysteemknelpunten en -kansen bloot te leggen, en deze samen op te lossen via gerichte initiatieven. FNLI ondersteunt de community van Foodvalley NL en zal bedrijven en branches oproepen zich aan te melden. Geïnteresseerden kunnen zich nu al melden bij Vera Hoynck van Papendrecht va Foodvalley NL via vera.hoynckvanpapendrecht@foodvalley.nl.

Altijd op de hoogte blijven?