OVERHEID EN BELEID | Ongezond eten en drinken is na roken de belangrijkste vermijdbare oorzaak van sterfte en verloren gezonde levensjaren. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) maakt zich grote zorgen om het ongezonde aanbod in de supermarkt en adviseert het kabinet om een financiële prikkel in te voeren om gezonde voeding te stimuleren.
“Het huidige overheidsbeleid voor een gezonde voedselomgeving is onvoldoende”, stelt RVS. Het overwicht bij Nederlanders neemt toe, terwijl 79 procent van het voedselaanbod in supermarkten buiten de Schijf van Vijf valt. De Raad overhandigde 16 december het advies “Gezond in de bonus” aan staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport, Vincent Karremans. Daarin pleit de raad om supermarkten voor de verkoop van gezonde voeding te belonen.
Effecten ongezonde voeding
Uit cijfers van het RIVM blijkt dat ongezonde voeding tot ongeveer 13.000 doden per jaar leidt. Het kost de samenleving jaarlijks ruim 6 miljard euro aan (vermijdbare) zorguitgaven. Ongezond eten en drinken draagt bij aan de huidige, snelle toename van obesitas in Nederland. In 2023 had 50 procent van de bevolking overgewicht en het RIVM verwacht dat dit in 2050 64 procent zal zijn. Dit betekent meer mensen bij met een verhoogde kans op hart- en vaatziekten, kanker en diabetes.
Nieuwsbrief Voeding Nu
Geen nieuws missen van Voeding Nu? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks het laatste nieuws en achtergrondverhalen in je mailbox.
Financiële prikkel voor gezonde voeding
De Raad spreekt van een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid en doet een dringende oproep aan het ministerie van VWS: “Geef supermarktconcerns een financiële prikkel om meer gezond voedsel te verkopen. Doordat mensen zo’n twee derde van hun voeding in de supermarkt kopen, hebben supermarkten een spilfunctie in de voedselketen.”
RVS adviseert om supermarkten die veel gezond voedsel verkopen te belonen en supermarkten die veel ongezond voedsel verkopen te beboeten. “Als supermarkten gezonde producten een prominente plaats in de schappen geven, stimuleren zij consumenten om gezondere producten te kiezen en fabrikanten om gezondere producten op de markt te brengen”, aldus de raad.
Hoe dat systeem er uit moet zien weet RVS niet precies. Wel vraagt het om zorgvuldigheid. De Raad adviseert het ministerie van VWS om hiervoor een commissie in te stellen die bestaat uit onder andere juristen, economen en retailexperts. Ook pleit de raad voor één maat voor gezonde voeding. RVS: “Rapporteren over de verkoop van gezond voedsel gebeurt al, maar via verschillende maten en niet structureel.". Dit is volgens de raad wel noodzakelijk om financiële prikkels en daarmee een gezondere voedselomgeving mogelijk te maken.”