Bron: Pixabay
NIEUWS | Brood dat de biodiversiteit verbetert en de consument overtuigt? Onderzoekers van Wageningen University & Research ontdekten dat brood gemaakt van tarwe uit strokenteelt verrassend goed scoort bij consumenten, mits het veilig is en van goede kwaliteit. Het samen verbouwen van verschillende gewassen heeft invloed op de voedselkwaliteit.
Een recent onderzoek van Wageningen University & Research bracht in kaart wat het gebruik van strokenteelt betekent voor het voedsel op ons bord. Strokenteelt is een landbouwmethode waarbij meerdere gewassen naast elkaar op één perceel worden verbouwd.
Casestudy strokenteelt van tarwe
Onderzoekers van Wageningen Food Safety Research, Wageningen Food & Biobased Research en de leerstoelgroep Marketing en Consumentengedrag werkten samen aan deze studie. Ze deden een casestudy rond strokenteelt van tarwe — een van de belangrijkste voedselgewassen in Europa. Voorheen richtte onderzoek zich vooral op opbrengst en milieuwinst, zoals betere bodemkwaliteit of minder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Deze studie keek verder dan alleen het veld, maar ook wat er gebeurt als de producten eenmaal in de supermarkt liggen.
Veranderingen in voedselkwaliteit
De analyse laat zien dat strokenteelt en gemengde teelt, ook wel ‘intercropping’ genoemd, inderdaad voordelen bieden, maar ook nieuwe zorgen oproepen. Het samen verbouwen van verschillende gewassen verandert de dynamiek op het veld. Dat kan invloed hebben op de aanwezigheid van bijvoorbeeld schimmels, natuurlijke gifstoffen of resten van gewasbeschermingsmiddelen. Zulke factoren kunnen de voedselveiligheid beïnvloeden.
Ook de voedingswaarde speelt een rol. Het eiwit- en glutengehalte van tarwe zijn enorm van invloed op de bakkwaliteit. Uit het onderzoek blijkt dat deze kwaliteitskenmerken kunnen veranderen bij gemengde teelt.
Consumenten willen puur en pesticidevrij voedsel
Het onderzoek keek ook naar hoe consumenten dit soort producten ervaren. Onderzoeker Caspar Krampe van de Marktkunde en Consumentengedrag-groep vertelt over de gebruikte methode: een conjoint analysis. “Deelnemers moesten kiezen tussen producten met verschillende kenmerken. Daaruit bleek dat consumenten vooral aandacht hebben voor het gebruik van pesticiden: hoe minder, hoe beter.” Krampe stelt daarnaast dat consumenten een voorkeur hebben aan brood dat er puur uitziet, met weinig zichtbare onzuiverheden. Ze vinden het eveneens aantrekkelijker als er geen toevoegingen zijn gebruikt om de kwaliteit te verbeteren.
Krampe vervolgt: “Mensen voelen zich comfortabeler bij bekende combinaties van gewassen, zoals tarwe en gerst, en zijn wat terughoudender bij minder bekende mengvormen, zoals tarwe met veldbonen. Hoewel iedereen liever minder pesticiden ziet, zijn sommige consumenten daar veel gevoeliger voor dan anderen.”
Volgens de onderzoeker is het voor consumentenvertrouwen daarom belangrijk om duidelijk uit te leggen wat de natuurlijke, veilige en schone voordelen zijn van producten uit gemengde teelt.
In een gerelateerd onderzoek keken de onderzoekers naar onbewuste reacties van consumenten. Deelnemers bekeken een video over strokenteelt en proefden een stukje brood. Onderwijl werd de hartslag en zweetreactie gemeten. De resultaten van dit experiment moeten nog gepubliceerd worden.
Digitaal dashboard
Een team, onder leiding van Cheng Liu van Wageningen Food Safety Research, ontwikkelde een digitaal dashboard. Deze tool helpt beleidsmakers, boeren en partners in de voedselketen bij het maken van keuzes over gewaskeuze, productontwikkeling en marketing. Alle bevindingen worden op een toegankelijke manier samengebracht. Deze zijn niet openbaar, maar worden op verzoek gedeeld.
Duurzame landbouw is ook een sociale uitdaging
De conclusie die de WUR trekt is rechtdoorzee: als we écht willen overstappen naar een duurzaam voedselsysteem, moeten we verder kijken dan alleen het milieu. Ook voedselveiligheid, kwaliteit en de voorkeuren van consumenten moeten worden meegenomen. Alleen dan kan strokenteelt een volwaardige en breed gedragen bijdrage leveren aan de landbouw van de toekomst.
Het onderzoek benadrukt dat duurzame landbouw niet alleen een technische of ecologische uitdaging is, maar ook een sociale. Of zoals de onderzoekers het zelf zeggen: “Duurzame verandering begint niet alleen op het land, maar ook met vertrouwen aan de keukentafel.”