Meten is eten
Wereld Metrologiedag is het jaarlijkse evenement dat de cruciale rol van metingen in ons dagelijks leven benadrukt. Dit jaar stond de dag in het thema van ‘Metingen ter ondersteuning van het wereldwijde voedselsysteem’.
Van de internationale graanhandel tot het online wegen van voorverpakte goederen, nauwkeurige metingen spelen een essentiële rol bij het waarborgen van eerlijke, kwalitatieve en transparante productie en handel van voedsel.
Van boer tot bord zorgen nauwkeurige metingen voor voedselkwaliteit, veiligheid en eerlijke handelspraktijken. Dat gaat verder dan het bepalen van massa of het volume in bijvoorbeeld de internationale graanhandel. Denk aan het belang van temperatuur en vochtigheidsgraad bij het opslaan en verpakken van voedsel. Ook wordt de kwaliteit en authenticiteit van voedsel bepaald door het meten van de chemische samenstelling.
In de landbouw helpen nauwkeurige beoordelingen van de bodemsamenstelling en het vochtgehalte de groei van gewassen te optimaliseren en overmatig gebruik van hulpbronnen te voorkomen. Metrologie speelt ook een essentiële rol in het verzekeren van voedselveiligheid door precieze controle van residuen van pesticiden, verontreinigende stoffen en voedingswaarden mogelijk te maken. Bovendien zijn metingen essentieel voor het bevorderen van eerlijke handel en transacties.
Om kwaliteit, veiligheid en eerlijke handel te garanderen, moet aan voedselnormen worden voldaan. Alle metingen worden uitgevoerd volgens het SI-stelsel om consistente normen te handhaven. Dit internationaal erkende metrieke stelsel kent uniforme meeteenheden voor verschillende grootheden, zoals afstand, massa, snelheid en temperatuur. Nationale metrologische instituten, zoals VSL in Nederland, beheren en ontwikkelen nationale primaire meetstandaarden op basis van deze internationale eenheden.
Fabienne van Booma, Managing Director bij VSL: “Toegang tot veilig en betaalbaar voedsel is een van de grootste uitdagingen voor regeringen over de hele wereld. Producenten moeten kunnen aantonen dat zij aan de voedselnormen voldoen, om internationaal handel te mogen drijven. Daarnaast moeten regeringen zorgen voor veiligheid en eerlijke handel, vooral op lokale voedselmarkten. Betrouwbare metingen van de hoeveelheid en de kwaliteit van voedselproducten ondersteunen deze belangrijke doelen.”
De meter
Om internationale bepalingen vast te stellen zijn alle nationale metrologie-
instituten aangesloten bij het intergouvernementele BIPM, het Bureau International de Poids et Mesures.
Tijdens de eerste internationale conferentie van het BIPM werd in 1889 de meter gedefinieerd als de afstand tussen twee inkepingen op een staaf van 90% platina en 10% iridium, de zogenaamde X-meter.
Deze standaardmeter is tot 1960 in gebruik geweest. Streng bewaakt onder gecontroleerde condities, wordt deze maar zelden getoond.
Hoe de meter nu gemeten wordt? Met licht.
