AMSTERDAM - Kweekzalm, verkocht als wilde zalm, slakken van straat als escargots en tafelwijnen als topwijnen: Europol stuit steeds vaker op namaakvoedsel. Criminele bendes hebben de handel in voeding ontdekt als alternatief voor drugs.
“Wie op een markt in Turkije een Louis Vuitton-handtas van 10 euro koopt, weet: dit is namaak”, zegt Chris Vansteenkiste, hoofd van de dienst Namaak bij Europol, in de Volkskrant. “Het probleem is dat weinig mensen erbij stilstaan dat het voedsel dat ze kopen vervalst of fout gelabeld is.”
De georganiseerde misdaad merkt volgens hem dat zij met vervalst voedsel hooguit enkele maanden cel riskeren, terwijl ze voor drugs het risico lopen op enkele jaren cel.
Daarnaast is, volgens Vansteenkiste, hun afzetmarkt ook veel groter, omdat iedereen nu eenmaal moet eten en drinken. Dan kan de winstmarge op een chocoladereep fors kleiner zijn dan bijvoorbeeld een lijntje cocaïne, “maar het totaalplaatje zal veel groter zijn.”, zegt Vansteenkiste.
Europol-operatie
Europol houdt jaarlijks een operatie tegen namaak. Dit keer namen sinds eind vorig jaar 33 landen deel, in zowel Amerika, Azië als Europa. De actie duurde tot enkele weken geleden. Op dit moment is al bekend dat 1260 ton aan vervalst voedsel en meer dan 430.000 liter aan vervalste drank opgespoord.
Het gaat alleen al om 131.000 liter valse olijfolie, meer dan 80.000 koekjes en chocoladerepen, 20 ton kruiden, 186 ton granen, 42 liter honing, maar ook om duizenden kilo's vis, bouillonblokjes, snoep, koffie, champagne, whisky en wodka.
Vaak gaat het bij vervalsingen niet zozeer om gevaren voor de volksgezondheid maar is wel sprake van bedrog dat relatief makkelijk is uit te voeren. Zo is de consument voor wilde zalm bijvoorbeeld bereid om 3 keer zo veel te betalen als voor kweekzalm.
Voedselveiligheid
Soms is de voedselveiligheid wel in het geding. Zo nam de Spaanse politie tijdens een recente operatie 4,5 ton slakken in beslag, die niet geschikt waren voor consumptie, maar die gewoon van de straat waren geplukt.
“In oktober vorig jaar bleken gangsters topwijn van de Franse wijngaard Romanée-Conti te hebben nagemaakt”, stelt Vansteenkiste. “Die flessen in beperkte oplage gaan normaal de deur uit voor prijzen tot 9500 euro per stuk.”
De daders profiteerden van het feit dat kopers die wijn meestal kopen om te bezitten en niet om te drinken. “Zo merkten ze gewoon niet dat er goedkope tafelwijn in de flessen zat.”
Lees ook:
- ‘Grens aan testen op voedselveiligheid’ (27 februari 2014)
- ‘Waakhonden zorgen zelf voor afname voedselvertrouwen’ (14 februari 2014)
- Meer meldingen voedselfraude in RASFF (12 februari 2014)
- ‘Geen enkel excuus voor voedselfraude’ (7 februari 2014)
- Consument wil strengere aanpak voedingsindustrie (6 februari 2014)