Green Protein Alliance vraagt overheid om miljarden voor eiwittransitie

12 januari 2018

De Green Protein Alliance (GPA) vraagt het kabinet Rutte III om de komende 7 jaar dezelfde miljarden vrij te maken voor de eiwittransitie als de energietransitie nu krijgt. De alliantie hoopt dat de Transitie-agenda Biomassa en Voedsel die volgende week wordt gepresenteerd aan de opstellers van het Grondstoffenakkoord hier de basis voor vormt.

Volgens de GPA onderkent het huidige kabinet onvoldoende dat het cruciaal is dat de vraag vanuit de consument naar plantaardige eiwitten veel krachtiger moet worden gestimuleerd. Meerdere kabinetsdoelstellingen, zoals klimaat, circulaire economie en volksgezondheid, dreigen daardoor onhaalbaar te worden.

Nederlanders eten te veel vlees

Ondanks de groeiende populariteit van plantaardige variaties op zuivel, vleesvervangers, noten, bonen en peulvruchten eet Nederland gemiddeld nog steeds te veel vlees, vis, zuivel en eieren. De productie van deze dierlijke eiwitten kost veel grondstoffen en is volgens het Planbureau voor de Leefomgeving goed voor meer dan 11 procent van de totale hoeveelheid broeikasgassen die Nederland uitstoot.

Ook vraagt veeteelt veel ruimte. Voor de productie van een kilo biefstuk is tot 15 kilo veevoer nodig, en dat moet ergens groeien. Van het mondiale landbouwareaal is maar liefst 75 procent in gebruik voor de productie van veevoer en als grasland. GPA-woordvoerder Jeroen Willemsen: “Het consumeren van veel vlees en zuivel is helaas een weinig duurzame manier om aan eiwitten te komen. Als we bonen, noten en paddenstoelen zelf opeten kunnen we daar veel meer mensen mee voeden dan als we ze eerst aan dieren voeren voor de productie van vlees of zuivel. Dit is tevens een essentiële stap om te komen tot een meer circulair voedselsysteem.”

‘Parijs’ alleen nog haalbaar met ‘groene eiwittransitie’

Minder vleesconsumptie is volgens diverse onderzoeken ook onvermijdelijk om de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden Celsius (Akkoord van Parijs). Volgens de GPA is ‘Parijs’ alleen nog maar haalbaar met een ‘groene eiwittransitie’.

Het is de GPA een doorn in het oog dat de overheid al decennia onevenredig veel investeert in de ‘productiezijde’ (lees: wetenschappelijk onderzoek naar efficiëntere veeteelt met veelal een sterke technologische focus), terwijl juist de ‘consumptiezijde’ de sleutel tot een meer duurzame voedselketen is.

Willemsen: “Het is onverdedigbaar dat er voor de energietransitie jaarlijks 4 miljard euro wordt vrijgemaakt, terwijl de eiwittransitie een even grote impact levert en het moet doen met een paar miljoen. De balans is totaal zoek. Dat geldt ook voor de besteding van mankracht en middelen: we moeten toe naar consumenten die logischerwijs kiezen voor plantaardige eiwitalternatieven als onderdeel van een bewuste, duurzame en gezonde leefstijl. Dat bereik je niet met kleine, gefragmenteerde projecten, initiatieven en speldenprikken. Wat nodig is, is een groots ingezette gecoördineerde aanpak gericht op de consument, met een combinatie van het bieden van smakelijke, nutritioneel goede variaties op vlees, vis en zuivel, educatie en voorlichting. Bij voorkeur gemanaged door coalities die  dicht bij consumenten staan, de bij de GPA aangesloten leden en partners. Een 50-50 verdeling van de inzet van publieke middelen, 2 miljard op de eiwittransitie, is meer dan verdedigbaar.”

Stimuleren gezonder eetgedrag

De GPA wil beginnen met de inzet van middelen op het stimuleren van gezonder eetgedrag en heeft daarvoor de benodigde interventies en campagnes al ontwikkeld. “Gezien het feit dat het gaat om belangrijke publieke doelstellingen vinden wij een structurele bijdrage van de overheid niet meer dan logisch”, aldus Willemsen. “Daarbij: veel van de groene doelstellingen van het Regeerakkoord zijn zonder een eiwittransitie niet of nauwelijks realiseerbaar. Het is dus goed besteed geld.”

De eiwittransitie is een belangrijk onderdeel van de Transitie-agenda Biomassa en Voedsel, een van de vijf Transitie-agenda’s die zijn opgesteld in het kader van het Grondstoffenakkoord (programma ‘Nederland circulair in 2050’). Aan deze specifieke transitie-agenda leverde de GPA een belangrijke inhoudelijke bijdrage.

Willemsen: “De werkgroep eiwittransitie heeft een heel scala aan acties en interventies opgesteld die de komende jaren moeten worden uitgevoerd. Daarnaast heeft het GPA een concreet plan hoe we de komende jaren de consumptie van plantaardige eiwitten kunnen doen groeien tot tenminste 50%. Het is zeer wenselijk dat de betrokken ministers Schouten en Wiebes de al eerder geuite nationale ambitie rond de eiwittransitie matchen met een passend investeringsbudget. Het is namelijk de hoogste tijd om de goede plannen te gaan uitvoeren. De leden en partners van de GPA willen daar graag hun schouders onder zetten, met het kabinet aan hun zijde.”

Lees ook:

 

Altijd op de hoogte blijven?